Het woord greenwashing betekent “vals milieubewustzijn”, d.w.z. een strategie voor communicatie- of interessedoeleinden die bedrijven volgen om duurzaam en milieubewust te klinken. Hun activiteiten zijn echter niet duurzaam en hebben inderdaad een negatieve impact op het milieu. Dit neologisme van Engelse oorsprong is de vereniging van de woorden green (groen) en washing (wassen) en komt van het werkwoord to whitewash, letterlijk witwassen. Dit is waarom het wordt gebruikt om de gedachte over te brengen van het verbergen, een feit te verdoezelen, zodat je in iets anders gelooft.
Dit woord werd populair dankzij een grotere aandacht voor milieukwesties en de daaropvolgende steeds toenemende druk van bedrijven in de afgelopen jaren om duurzaam te klinken.
Naast een voortdurend hoge zoektocht naar ‘milieuvriendelijke’, duurzame en innovatieve producten op een concrete en meetbare manier, heeft greenwashing geleid tot een heel andere realiteit. Het doel ervan is van de groeiende aandacht van consumenten voor de milieu-impact van gekochte producten te profiteren. Zo schijnen veel producten milieuvriendelijk te zijn, zelfs als dat niet het geval is. Dat is namelijk alleen maar een manier om op de ‘duurzaamheidsgolf’ mee te gaan.
Het is in alle opzichten een misleidende communicatie die moet worden herkend, zodat alle consumenten vrije en bewuste keuzes kunnen maken.
Maar hoe herken je greenwashing activiteiten?
Hier zijn enkele eenvoudige aanwijzingen!
- Wees voorzichtig met te algemene, onduidelijke informatie zonder aantoonbare gegevens. Als een product of verpakking door een fabrikant wordt gedefinieerd als “bio, milieuvriendelijk, duurzaam, groen” – om maar de meest voorkomende termen te noemen – moet dit transparant en onweerlegbaar worden aangetoond, ook door middel van specifieke certificeringen.
- Je mag niet vergeten dat elk materiaal een hele levenscyclus heeft – van productie tot verwijdering. Om deze reden kan het niet simpelweg worden gedefinieerd als ‘groen’. Wat betekent dat? Op welke manier? En hoe is het met transport – hoe kun je het vergeten? Of kun je onderschatten hoe het moet worden weggegooid als je het niet meer gebruikt? Absoluut niet! Dit zijn slechts enkele van de vragen die jij als consument jezelf moet stellen. Als je hoort over 100% ‘duurzame’ producten, dan moet je meer opletten en op zoek gaan naar meer antwoorden.
- Als je geconfronteerd wordt met nieuwe te kopen producten, probeer dan hun informatie en etiketten aandachtiger te lezen. Als er certificeringen of logo’s zijn die hun duurzaamheid certificeren, probeer er dan achter te komen of ze waarheidsgetrouw zijn. Anders kun je ook verder gaan en productiebedrijven rechtstreeks vragen om meer informatie over het concrete impact van deze producten op het milieu. Op websites kun je al wel nuttige informatie vinden.
Wat is met recycling?
Materiaalrecycling – vooral plasticrecycling – is een van de stokpaardjes van recente milieustrategieën die door bedrijven worden aangenomen. Degenen die ons Are you R-project volgen, weten al hoe belangrijk plastic recycling is en hoe dat kan leiden tot concrete voordelen voor het milieu. Je moet echter opmerken dat de informatie over de recycleerbaarheid van de producten die je koopt niet altijd waarheidsgetrouw is.
Hier is een voorbeeld:
Als je een verpakking koopt met een bepaald recycleerbaarheidspercentage, dan moet je je afvragen of dit ook daadwerkelijk mogelijk is. Om dit te doen, moet je de verschillende plastic materialen kennen, de mate waarin ze allemaal kunnen worden gerecycled en zelfs de daadwerkelijke recyclingmethode.
PET is bijvoorbeeld een 100% recycleerbaar materiaal. Dit wordt bevestigd door de talrijke bottle-to-bottle-projecten waarmee water- of drankflessen volledig kunnen worden gerecycled. Maar wat gebeurt er als PET-flessen geen drank bevatten, maar wel vloeistoffen zoals wasmiddelen of shampoos? Dat is een ander verhaal! De inhoud van deze flessen ondermijnt de geschiktheid van gerecyclede met levensmiddelen in aanraking komende gerecyclede*. Dit is een belangrijk aspect waarvan de consument zich niet altijd bewust is.
Natuurlijk hopen we allemaal dat greenwashing-activiteiten in de loop der tijd schaarser zullen worden. We hopen ook dat deugdzame bedrijven – die hun duurzaamheidsniveau en milieu-impact van hun producten transparant verklaren – zullen toenemen. In het belang van het milieu en met respect voor consumenten.
Ondertussen moeten we allemaal beter geïnformeerde consumenten worden. Schijn bedriegt en juist daarom moeten we ons volledig bewust zijn van wat we kopen – voor zover mogelijk.
We zullen dit (nu meer dan ooit) essentiële thema diepgaander onderzoeken. Stay tuned!
*Bron: www.petrecycling.ch